Alternatieve geschillenbeslechting
Als Europese consument bent u goed beschermd door de consumentenwetgeving. Toch kan het zijn dat u en de handelaar het niet eens zijn over uw rechten. Indien een minnelijke oplossing niet lukt, kunt u beroep doen op de rechtbank, maar dit duurt vaak zeer lang en is duur. Gelukkig bestaat er een alternatief voor de rechtbank: Alternatieve geschillenbeslechting (ook wel: buitengerechtelijke geschillenbeslechting of alternative dispute resolution, ADR).
Er zijn verschillende vormen van alternatieve geschillenbeslechting: een Ombudsman, verzoeningscommissie, arbitrage ... en ze bestaan overal in Europa, mede dankzij Europese wetgeving en Europese initiatieven.
Zo kunt u voor uw geschil over een aankoop gedaan op internet terecht op een Europees ODR platform dat alle bevoegde ADR instanties in Europa groepeert.
ADR: Alternatieve geschillenbeslechting
Wat is een instantie voor buitengerechtelijke geschillenbeslechting?
Een instantie voor alternatieve geschillenbeslechting of ADR-instantie lost uw geschil op zonder dat u de rechtbank moet inschakelen. Om een erkende ADR-instantie te kunnen zijn, moet ze voldoen aan verschillende criteria vastgelegd in de Europese ADR-Richtlijn voor consumenten 2013/11/EU :
- deskundigheid
- onafhankelijkheid
- onpartijdigheid
- transparantie
- doeltreffendheid
- billijkheid
Sommige ADR instanties zijn gratis, andere zijn betalend.
Opgelet: sommige ADR-instanties stellen als voorwaarde dat de handelaar lid is van hun organisatie. Controleer dat zeker voor u een contract ondertekent. U vindt die informatie meestal achteraan in de algemene voorwaarden.
Alternatieve geschillenbeslechting: bindend of niet?
Of de beslissing bindend is of niet hangt af van de soort van ADR-instantie. Er zijn 3 verschillende soorten: bemiddeling, verzoening en arbitrage.
Bemiddelaars en verzoeners proberen de partijen dichter bij elkaar te brengen en zo een minnelijke oplossing te vinden voor het geschil. Al zijn hun beslissingen niet bindend.
Bij arbitrage hoort wél een beslissing waaraan beide partijen zich moeten houden.
Voordelen van alternatieve geschillenbeslechting: sneller en goedkoper
Waarom zou u met uw geschil níét meteen naar de rechtbank stappen? Omdat de organen voor alternatieve geschillenbeslechting sneller werken en vaak gespecialiseerd zijn in het domein van uw klacht, ze gratis of goedkoop zijn en uw klacht binnen de 90 dagen behandelen. Bovendien vraagt alternatieve geschillenbeslechting niet om een advocaat.
Belgische instanties voor alternatieve geschillenbeslechting
De erkenning van de Belgische instanties voor buitengerechtelijke geschillenbeslechting, gespecialiseerd in consumentenzaken valt onder de bevoegdheid van de FOD Economie, die een lijst publiceert met alle instanties. Er zijn verschillende sectorgebonden instanties en een algemene ADR-instantie, de consumentenombudsdienst. Deze laatste is bevoegd wanneer geen enkele andere sectorgebonden ADR-instantie bevoegd is.
ODR: online geschillenbeslechting
In Europa: online geschillenbeslechting via het ODR-platform
Met ODR-Verordening 524/2013 lanceerde de Europese Commissie het ODR-platform, dat alle erkende instanties voor alternatieve geschillenbeslechting in Europa verzamelt. Alle Europese consumenten met een probleem over een online-aankoop kunnen hun klacht indienen via dit platform.
U dient uw klacht in via het platform. De handelaar en uzelf hebben 30 dagen de tijd om een ADR-instantie aan te duiden voor jullie geschil. De uitverkoren ADR-instantie heeft dan 90 dagen om een oplossing te vinden.
ECC België is het Belgische contactpunt voor alle vragen met betrekking tot dit platform, zowel van consumenten, handelaars als ADR-instanties.
ODR in België: online geschillenbeslechting via Belmed
In België bestaat reeds het onlineplatform Belmed, voor consumenten en ondernemingen. Het wordt beheerd door de FOD Economie. Een onafhankelijke bemiddelaar verzorgt de alternatieve geschillenbeslechting via het internet.
Die bemiddelaar is ofwel een ADR-orgaan (door de FOD Economie aangemeld bij de Europese Commissie), ofwel een organisatie die is erkend door de federale bemiddelingscommissie van de FOD Justitie.
