Wat is een aankoop buiten verkoopruimten?

U hebt een aankoop gedaan bij een huis-aan-huisverkoop, bij een kraam op de wekelijkse markt in uw vakantiedorp, aan een kraampje in uw skioord, of op een beurs of een tentoonstelling? Opgelet: het begrip ‘aankoop buiten verkoopruimten’ is niet noodzakelijk op al deze situaties van toepassing en u kunt dus niet automatisch op een herroepingsrecht rekenen.

Met ‘aankopen buiten verkoopruimten’ bedoelt de Europese wetgeving de overeenkomsten die u sluit: 

• met een verkoper die fysiek aanwezig is op een plaats die niet de verkoopruimte van deze verkoper is.
• in de winkel van de verkoper of op afstand (via het internet of telefonisch) nadat u persoonlijk en individueel werd aangesproken op een plaats die niet de verkoopruimte van de verkoper is.
• tijdens een excursie die door de verkoper is georganiseerd om zijn producten of diensten te promoten. 

Hoewel ze op het eerste gezicht duidelijk lijkt, is deze definitie van het begrip ‘aankopen buiten verkoopruimten’ eigenlijk vrij vaag en hangt ze volledig af van wat onder ‘verkoopruimte’ wordt verstaan. Dit moet geval per geval worden bekeken. ECC België probeert u wegwijs te maken en:

• legt uit hoe het begrip ‘verkoopruimte’ wordt gedefinieerd.
• geeft toelichting bij enkele concrete situaties: thuisaankopen, aankopen op een beurs, salon, markt of tentoonstelling, aankopen op straat en aankopen bij seizoensverkopers. 

Wat verstaan we onder ‘verkoopruimte’?

Volgens de Europese wetgeving verwijst het begrip ‘verkoopruimte’ naar:

• de fysieke winkelruimte van de verkoper zoals die te goeder naam en faam bekendstaat en waar de handelaar zijn activiteit op permanente basis uitoefent enerzijds; 
• elke stand, elk kraampje, elk stalletje en elke andere mobiele inrichting waarin de verkoper gewoonlijk zijn activiteit uitoefent anderzijds.

Deze laatste omschrijving van het begrip ‘verkoopruimte’ is niet erg precies en moet geval per geval worden geanalyseerd.

Wat met thuisaankopen?

Hebt u onverwacht bezoek gekregen van een huis-aan-huisverkoper? Had u interesse voor de producten van een verkoper en hebt u hem gevraagd om bij u thuis een demonstratie te komen geven? Zijn deze bezoeken uitgemond in een aankoop waar u spijt van hebt? Geen paniek. Thuisaankopen zijn zonder enige twijfel aankopen buiten verkoopruimten, ongeacht of u de verkoper hebt gevraagd om langs te komen of niet.

De verkoper is dus verplicht om u vóór het sluiten van de overeenkomst bepaalde inlichtingen te verstrekken en in principe hebt u een herroepingsrecht. 

Wat met aankopen op een beurs, een salon, een markt of een tentoonstelling?

Hebt u een bestelling geplaatst naar aanleiding van een beurs of een salon, of op een markt? Dan is de zaak heel wat minder duidelijk. Oefent de verkoper zijn activiteiten gewoonlijk op deze tijdelijke locaties uit of niet: het is soms moeilijk uit te maken. Deze situaties zijn vatbaar voor interpretatie en moeten steeds geval per geval worden beoordeeld.

De kraam van een verkoper op een markt die wekelijks plaatsvindt, is zonder de minste twijfel zijn verkoopruimte. Dan valt u dus onder het stelsel van de aankopen in een winkel.

Minder duidelijk wordt het wanneer het gaat om een verkoopstand op een beurs, een salon of een tentoonstelling die eenmalig of slechts jaarlijks wordt georganiseerd. Dit soort plaatsen kan als een verkoopruimte worden gezien, maar evengoed ook niet. Alles hangt af van het standpunt en de belangen van elk van de partijen. Wees dus waakzaam wanneer u op dit soort plaatsen een aankoop doet en vraag aan de verkoper om duidelijk op de bestelbon, op de overeenkomst of op de factuur te vermelden dat u over een herroepingstermijn beschikt. Doet u dat niet, dan ben u aan zijn goodwill overgeleverd.

Wat met aankopen op straat?

U hebt iets gekocht bij een kraampje in een openbare ruimte (straat, winkelgalerij, strand, sporthal, openbaar vervoer, …). Als de verkoper deze plek slechts bij uitzondering gebruikt, gaat het niet om een verkoopruimte. In principe hebt u dus een herroepingsrecht.

U hebt zich laten verleiden door een ambulante verkoper en u hebt zomaar op straat een abonnement genomen of iets anders gekocht? In dat geval gaat het om een overeenkomst buiten verkoopruimte en hebt u het recht om deze overeenkomst te herroepen. 

Wat met seizoensverkopers?

U hebt wat gekocht bij het kraampje van een seizoensverkoper in een skistation of in een badplaats? Doorgaans worden deze kraampjes als handelsruimten beschouwd. U valt dus onder het stelsel van de aankopen in een winkel.